Selenium bij de ziekte van Hashimoto

21 Nov, 2022

De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunaandoening van de schildklier. Deze ontsteekt (thryreoïditis) waardoor op termijn een te traag werkende schildklier ontstaat. Verschillende verstoringen in het afweersysteem zijn gevonden, waarbij er een rol lijkt te zijn voor T-helpercellen (Th), zowel Th1- als Th17-cellen. Beide type T-cellen staan bekend om hun pro-inflammatoire reacties in het immuunsysteem. Het sporenelement selenium heeft immuunregulerende en antioxidante eigenschappen. Wetenschappers hebben daarom gekeken naar het effect van seleniumsuppletie op de productie van cytokinen bij vrouwen met de ziekte van Hashimoto.

Tot nu toe is in studies naar seleniumsuppletie bij Hashimoto gekeken naar de invloed op de Th-cellen en in het bijzonder de schildklier autoantilichamen. De T-celactiviteit lijkt echter afhankelijk te zijn van het ziektestadium en is daarmee mogelijk geen goede marker. Het zou daarom beter zijn om te kijken naar de ontstekingsbevorderende signaalmoleculen (cytokinen) die T-cellen produceren. Een groep van 29 vrouwen met nieuw gediagnostiseerde ziekte van Hashimoto nam deel aan het onderzoek. Gedurende zes maanden kregen zij 100 mcg selenium per dag. Een deel van de vrouwen kreeg tevens schildkliermedicatie voorgeschreven. Aan het begin en eind van de studie werd de seleniumstatus bepaald, evenals een groot aantal cytokinen die afgegeven worden door de verschillende T-cellen en markers voor de schildklierfunctie. Na zes maanden werd er een verschil gevonden in de concentratie interferon-gamma en interleukine-1b, deze waren respectievelijk verlaagd en verhoogd. Interferon-g wordt geproduceerd door Th1-cellen en kan thyrocyten stimuleren tot apoptose. Een verhoging van interleukine-1b zou ongunstig kunnen zijn, omdat dit de ontwikkeling van Th17-cellen kan stimuleren. Een hogere activiteit van deze cellen werd echter niet gevonden.

Selenium kan de werking van regulatoire T-cellen stimuleren, vermindert de expressie van het HLA-DR antigeen in thyrocyten en remt apoptos van thyrocyten. Seleniumsuppletie zou daarom zinvol kunnen zijn bij de ziekte van Hashimoto. Meer onderzoek is echter nodig om de precieze effecten in kaart te brengen.

De volledige Engelstalige klinische studie kunt u hier teruglezen.

Bronvermelding:
Kryczyk-Kozioł, J., Prochownik, E., Błażewska-Gruszczyk, A., Słowiaczek, M., Sun, Q., Schomburg, L., ... & Zagrodzki, P. (2022). Assessment of the Effect of Selenium Supplementation on Production of Selected Cytokines in Women with Hashimoto’s Thyroiditis. Nutrients, 14(14), 2869.