Behandelstrategieën en combinaties met voedingssupplementen bij angst
09 Oct, 2025
Door Han Siem
Angst verschilt van normale, tijdelijke bezorgdheid door zijn intensiteit en duur, wat kan leiden tot beperkingen in het dagelijks leven. Onder pathologische angststoornissen vallen onder meer gegeneraliseerde angststoornis (GAS), paniekstoornis, sociale angststoornis en specifieke fobieën. In dit artikel beschrijf ik de belangrijkste geneesmiddelen voor angststoornissen, met daarbij een overzicht van geschikte voedingssupplementen om de behandeling te ondersteunen. Ook worden belangrijke aspecten zoals het GABA-receptorcomplex, interacties, bijwerkingen, therapiefalen en het risico op tolerantie en gewenning bij middelen zoals benzodiazepinen behandeld.
Het angstresponsmechanisme is nauw verweven met de neurotransmitters serotonine, dopamine, norepinefrine (noradrenaline) en gamma-aminoboterzuur (GABA). GABA speelt een belangrijke rol als remmende neurotransmitter, die overmatige neuronale activiteit in de hersenen onderdrukt. Een disbalans in GABA-activiteit kan bijdragen aan verhoogde angstniveaus en wordt vaak aangetroffen bij personen met angststoornissen. Voor behandeling van angststoornissen worden diverse klassen van medicijnen voorgeschreven, waaronder selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) zoals escitalopram, serotoninenorepinefrineheropnameremmers (SNRI’s) zoals venlafaxine, benzodiazepinen zoals diazepam en alprazolam, en soms atypische antipsychotica.
Benzodiazepinen, die worden voorgeschreven bij acute angstklachten, werken door de gevoeligheid van het GABA-receptorcomplex te vergroten, wat zorgt voor een remmend effect op het centrale zenuwstelsel. Dit kan gevoelens van rust en ontspanning bevorderen, maar langdurig gebruik kan leiden tot gewenning, tolerantie en uiteindelijk afhankelijkheid.1 SSRI’s en SNRI’s verhogen de beschikbaarheid van serotonine en norepinefrine in de synaptische spleet, wat het stemmingsregulerende effect van deze neurotransmitters kan versterken. Het effect van SSRI’s is echter vaak pas na enkele weken merkbaar. Benzodiazepinen werken sneller, maar hebben zoals besproken een risico op afhankelijkheid en zijn daarom niet ideaal voor langdurig gebruik.2 Het plotseling stoppen of verminderen van de dosis kan ook ontwenningsverschijnselen veroorzaken, zoals rebound-angst, prikkelbaarheid en zelfs paniekaanvallen. Bovendien kunnen bijwerkingen optreden, waaronder slaperigheid, verminderde coördinatie, cognitieve vertraging en in sommige gevallen geheugenproblemen, vooral bij ouderen.3
Lees het gehele artikel vanaf pagina 6 in OrthoFyto 5/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Vinkers CH & Olivier B. Mechanisms underlying tolerance after long-term benzodiazepine use: A future for subtype-selective GABA(A) receptor modulators? Advances in Pharmacological Sciences, 2012:2012:416864.
2. Baldwin DS, Anderson IM, Nutt DJ, Bandelow B, Bond A, et al. Evidence-based pharmacological treatment of anxiety disorders, PTSD and OCD: A revision of the 2005 BAP guidelines. Journal of Psychopharmacology 2014;28(5):403–439.
3. Barker MJ, Greenwood KM, Jackson M & Crowe SF. Cognitive effects of long-term benzodiazepine use: A meta-analysis. CNS Drugs 2004;18(1):37–48.
4. Boyle NB, Lawton C & Dye L. The effects of magnesium supplementation on subjective anxiety and stress—A systematic review. Nutrients 2017;9(5):429.
5. Goodarzi S, Sahraian S, Ghodrati-Moghadam A, Hemmati A, Rezaeimanesh N, et al. Efficacy and safety of omega-3 fatty acids for anxiety symptoms: A systematic review and dose–response meta-analysis. BMC Psychiatry 2024 Jun 18;24(1):455.
6. Moshfeghinia R, Sanaei E, Mostafavi S, Assadian K, Sanaei A, et al. The effects of L-theanine supplementation on the outcomes of patients with mental disorders: a systematic review. BMC psychiatry 2024;24(1):886.
7. Panossian A, Seo E-J, Efferth T & Wikman G. Evolution of the adaptogenic concept from traditional use to medical systems: Pharmacology of stress- and aging-related diseases. Medicinal Research Reviews 2021;41(1):630–703.
8. Morin CM, Bastien C, Guay B, Radouco-Thomas M, Leblanc J, et al. Can valerian improve the sleep of insomniacs after benzodiazepine withdrawal? American Journal of Psychiatry 2001;158(12):2005–2010.
9. Herring MP, O’Connor PJ & Dishman RK. The effect of exercise training on anxiety symptoms among patients: A systematic review. Archives of Internal Medicine 2010;170(4):321–331.