Een betere balans in het vrouwelijk hormonaal systeem dankzij monnikenpeper
13 Aug, 2025
Door Geert Verhelst
De vrouwelijke cyclus wordt geregeld via complexe interacties tussen verschillende hormonen en metabole factoren. Bij hormoongerelateerde problemen kan niet zelden met kruiden bijgestuurd worden. Zo is monnikenpeper een uitstekend kruid om een overmatige prolactinesecretie af te remmen, oestrogeendominantie te verminderen en een progesterongebrek op te vangen.
Afkomstig uit Zuid-Europa en West- Azië, wordt monnikenpeper of Abrahamsboom (Vitex agnus-castus) tegenwoordig – op voorwaarde van voldoende water in de omgeving - in veel warme streken van de wereld gecultiveerd. Deze bladverliezende, aromatische struik tot kleine boom (3 à 7 m) vertoont pezige, donzige twijgen en draagt handvormig samengestelde bladeren, opgebouwd uit 5 à 7 lancetvormige, spits toelopende deelblaadjes. Na een bloei met roze tot lavendelpaarse, geurende bloemen in slanke aren, verschijnen kleine, vlezige, donkerbruine tot roodzwarte, ronde bessen ter grootte van een pepernoot, die vier zaden bevatten. Na drogen hebben ze een pepermuntachtig aroma en peperachtige smaak en kunnen ze fytotherapeutisch worden ingezet.
Vriend van de vrouw
Terwijl de namen ‘monnikenpeper’ en ‘Abrahamsboom’ suggereren dat de gedroogde vruchten een overmatige mannelijke geslachtsdrift kunnen afremmen, zoals bij geestelijken die hun kuisheidsgelofte willen nakomen, moeten we aangeven dat deze plant toch vooral de gezondheid van de vrouw gunstig beïnvloedt. Dat wordt geïllustreerd door de toepassingen ervan in de volksgeneeskunde: het helpen uitdrijven van de nageboorte, het remmen van nabloedingen van de baarmoeder, het bevorderen van de melkproductie bij de zogende vrouw, het afremmen van melkproductie bij een niet-zwangere vrouw en vooral het verlichten van uiteenlopende menstruatie- en cyclusproblemen.
Lees het gehele artikel vanaf pagina 29 in OrthoFyto 4/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Milewicz A, Gejdel E, Sworen H, Sienkiewicz K, Jedrzejak J, Teucher T, Schmitz H. Vitex agnus castus extract in the treatment of luteal phase defects due to latent hyperprolactinemia. Results of a randomized placebo-controlled double-blind study. Arzneimittelforschung. 1993 Jul;43(7):752-6. German.
2. Puglia LT, Lowry J, Tamagno G. Vitex agnus castus effects on hyperprolactinaemia. Front Endocrinol (Lausanne). 2023 Nov 21;14:1269781.
3. Schellenberg R. Treatment for the premenstrual syndrome with agnus castus fruit extract: prospective, randomised, placebo controlled study. BMJ. 2001 Jan 20;322(7279):134-7.
4. Ma L, Lin S, Chen R, Zhang Y, Chen F, Wang X. Evaluating therapeutic effect in symptoms of moderate-to-severe premenstrual syndrome with Vitex agnus castus (BNO 1095) in Chinese women. Aust N Z J Obstet Gynaecol. 2010 Apr;50(2):189-93.
5. Lauritzen C, Reuter HD, Repges R, Böhnert KJ, Schmidt U. Treatment of premenstrual tension syndrome with Vitex agnus castus controlled, double-blind study versus pyridoxine. Phytomedicine. 1997 Sep;4(3):183-9.
6. Csupor D, Lantos T, Hegyi P, Benkő R, Viola R, Gyöngyi Z, Csécsei P, Tóth B, Vasas A, Márta K, Rostás I, Szentesi A, Matuz M. Vitex agnus-castus in premenstrual syndrome: A meta-analysis of double-blind randomised controlled trials. Complement Ther Med. 2019 Dec;47:102190.
7. Ooi, S. L., Watts, S., McClean, R., & Pak, S. C. (2019). Vitex agnus-castus for the treatment of cyclic mastalgia: a systematic review and meta-analysis. Reproductive Endocrinology, (50), 76–88.
8. Niazi A, Rahimi VB, Hatami H, Shirazinia R, Esmailzadeh-Dizaji R, Askari N, Askari VR. Effective Medicinal Plants in the Treatment of the Cyclic Mastalgia (Breast Pain): A Review. J Pharmacopuncture. 2019 Sep;22(3):131-139.
9. Seidlova-Wuttke, D., Wuttke, W. The premenstrual syndrome, premenstrual mastodynia, fibrocystic mastopathy and infertility have often common roots: effects of extracts of chasteberry (Vitex agnus castus) as a solution. Clin Phytosci 3, 6 (2017).
10. Abbaspoor Zahra, Hajikhani Naiiere Azam, Afshari Pourandokht. Effect of Vitex agnus-castus on Menopausal Early Symptoms in Postmenopausal Women: A Randomized, Double Blind, Placebo – Controlled Study. British Journal of Medicine and Medical Research. 2011 July; 1(3): 132-140.
11. Naseri R, Farnia V, Yazdchi K, Alikhani M, Basanj B, Salemi S. Comparison of Vitex agnus-castus Extracts with Placebo in Reducing Menopausal Symptoms: A Randomized Double-Blind Study. Korean J Fam Med. 2019 Nov;40(6):362-367.
12. Zeidabadi, Afsaneh; Emamghoreishi, Masoumeh; Naeimeh, Tayebi; Akbarzadeh, Marzieh. Effect of Vitex Agnus-Castus extract on hot flushes, night sweats, sleep disorders and some other symptoms in postmenopausal women: a clinical trial study. Australian Journal of Herbal and Naturopathic Medicine; Concord West Vol. 34, Iss. 4, (Dec 2022): 148-154.