Histaminearm eten bij IBD

06 Oct, 2025

Histamine blijkt een belangrijke rol te spelen bij chronische darmontstekingen, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa (IBD). Verhoogde histamineconcentraties in de darm kunnen ontstaan door verminderde afbraak via de enzymen diamine-oxidase (DAO) en histamine-N-methyltransferase (HNMT), genetische variaties die de enzymactiviteit beïnvloeden, en een toegenomen aanwezigheid van histamine-producerende bacteriën in de darmmicrobiota. Hierdoor kan er een teveel ontstaan, wat ontstekingen versterkt, de darmwand verder beschadigt en klachten zoals buikpijn, diarree en vermoeidheid kan verergeren. Een laag-histaminedieet (LHD) wordt daarom voorgesteld als aanvullende behandeling om inflammatie en symptomen te verlichten bij IBD-patiënten die tekenen van histamine-intolerantie vertonen. Het dieet sluit voedingsmiddelen uit die rijk zijn aan histamine of histamine vrijmaken, zoals gefermenteerde producten, gerijpte kazen, vleeswaren en bepaalde zeevruchten.

De diagnostiek van histaminegevoeligheid bij IBD is echter complex. Histamine in het bloed of de darmen wisselt sterk, en de beschikbare testen voor DAO-activiteit geven niet altijd een betrouwbaar beeld. Er wordt daarom ook gekeken naar alternatieve markers, zoals een bepaalde afbraakstof in de urine (1-methylhistamine). Omdat iedere patiënt anders is qua genen, darmmicrobioom en enzymwerking, reageert niet iedereen hetzelfde op een histaminearm dieet. Hoewel klinische studies naar LHD bij IBD vooralsnog ontbreken, wijst de literatuur op een potentieel voordeel voor specifieke subgroepen. Vervolgonderzoek moet deze subgroepen beter gaan defineren.

Bronvermelding:
Kanta, D., Katsamakas, E., Gudiksen, A. M. B., & Jalili, M. (2025). Histamine Metabolism in IBD: Towards Precision Nutrition. Nutrients, 17(15): 2473.