Berberine bij hart- en vaatziekten

03 Aug, 2021

Door: Han Siem

Berberine is een zeer interessant nutriënt vanwege zijn vele farmacologische toepassingsgebieden. Deze stof staat de laatste tijd veel in de aandacht vanwege het brede toepassingsgebied. Maar door zijn invloed op het leverenzym-systeem, en dus de biotransformatie van geneesmiddelen gaat berberine ook wisselwerkingen aan met reguliere medicatie. Een wezenlijk punt van aandacht.

Berberine is al meer dan 2000 jaar een vooraanstaand onderdeel van de traditionele Chinese en Ayurvedische geneeskunde. Daardoor is een enorme ervaring opgebouwd met deze stof: een groot voordeel als het gaat om veiligheid. Onlangs heeft berberine veel belangstelling gewekt door het farmacologische effect bij de behandeling van cardiovasculaire en metabole aandoeningen.¹

Berberine is een quaternair ammoniumzout dat wordt gevonden in planten zoals Berberis vulgaris, Hydrastis canadensis (goldenseal), Xanthorhiza simplicissima en Tinospora cordifolia. In vitro oefent het aanzienlijke ontstekingsremmende en antioxiderende activiteiten uit. In diermodellen heeft berberine neuroprotectieve en cardiovasculair beschermende effecten. Bij mensen is het lipiden verlagende effect en verbetering van de insulineresistentie duidelijk aangetoond in talrijke gerandomiseerde klinische onderzoeken.^2-4 Bovendien toont voorlopig klinisch bewijs het vermogen van berberine aan om endotheelontsteking te verminderen en de gezondheid van de bloedvaten te verbeteren, zelfs bij patiënten die al lijden aan hart- en vaatziekten. Al met al wijzen de beschikbare gegevens op een mogelijke toepassing van berberine bij de behandeling van chronische cardiovasculaire- en metabole aandoeningen.⁵

Traditioneel wordt berberine toegepast bij gastro-intestinale infecties en diarree; in Aziatische landen gebeurt dat op grote schaal.⁶ Berberine kent echter een lage biologische beschikbaarheid; het wordt na orale inname slecht opgenomen. Bij lokale toepassing in het maag-darmkanaal is dit geen probleem maar voor systemische toepassing, zoals bij cardiovasculaire aandoeningen, dient de biologische beschikbaarheid te worden verbeterd met hulpstoffen: P-glycoproteïneremmers zoals mariadistel, OPC, caprylzuur, quercetine, ginseng of vitamine E.^7,8

www.devitamineapotheek.nl

Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in OrthoFyto 4/21.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Feng X, et. al. Berberine in Cardiovascular and Metabolic Diseases: From Mechanisms to Therapeutics. Theranostics 2019 Mar 16;9(7):1923-1951.
2. Zhang LS, Zhang JH, Feng R, Jin XY, Yang FW, Ji ZC, Zhao MY, Zhang MY, Zhang BL, Li XM. Efficacy and Safety of Berberine Alone or Combined with Statins for the Treatment of Hyperlipidemia: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Clinical Trials. Am J Chin Med. 2019;47(4):751-767. Epub 2019 May 16. PMID: 31094214.
3. Dong H, Zhao Y, Zhao L, Lu F. The effects of berberine on blood lipids: a systemic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Planta Med. 2013 Apr;79(6):437-46. Epub 2013 Mar 19. PMID: 23512497.
4. Lan J, Zhao Y, Dong F, Yan Z, Zheng W, Fan J, Sun G. Meta-analysis of the effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus, hyperlipemia and hypertension. J Ethnopharmacol. 2015 Feb 23;161:69-81.. Epub 2014 Dec 10.
5. Arrigo F, Cicero A. Berberine and Its Role in Chronic Disease. Adv Exp Med Biol 2016; 928: 27-45.
6. Habtemariam. Berberine and inflammatory bowel disease. Pharmacol Res. 2016;113:592-599.
7. Feng X et al. Berberine in cardiovascular and metabolic diseases: from mechanisms to therapeutics. Theranostics. 2019;9(7):1923-1951.
8. Di Pierro F et al. Preliminary study about the possible glycemic clinical advantage in using a fixed combination of Berberis aristata and Silybum marianum standardized extracts versus only Berberis aristata in patients with type 2 diabetes. Clin Pharmacol. 2013;5:167-74.
9. Hongchao Zheng. Antimicrobial Natural Product Berberine Is Efficacious for the Treatment of Atrial Fibrillation. Biomed Res Int 2017:3146791.
10. Lan J et al. Meta-analysis of the effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus, hyperlipemia and hypertension. J Ethnopharmacol. 2015;161:69-81.
11. Suadoni MT, Atherton. Berberine for the treatment of hypertension: A systematic review. Complement Ther Clin Pract. 2021 Feb;42:101287.
12. Liu DQ et al. Berberine protects against ischemia-reperfusion injury: A review of evidence from animal models and clinical studies. Pharmacol Res. 2019;148:104385.
13. Zeng XH et al. Efficacy and safety of berberine for congestive heart failure secondary to ischemic or idiopathic dilated cardiomyopathy. Am J Cardiol 2003;92(2):173-176.
14. Wu M, Yang S, Wang S, Cao Y, Zhao R, Li X, Xing Y, Liu L. Effect of Berberine on Atherosclerosis and Gut Microbiota Modulation and Their Correlation in High-Fat Diet-Fed ApoE−/− Mice. Front Pharmacol. 2020 13 maart; 11: 223.
15. Wu, J. F. and Liu, T. P. Effects of berberine on platelet aggregation and plasma levels of TXB2 and 6-keto-PGF1 alpha in rats with reversible middle cerebral artery occlusion. Yao Xue.Xue.Bao. 1995;30(2):98-102.
16. Wu X, Li Q, Xin H, Yu A, Zhong M. Effects of berberine on the blood concentration of cyclosporin A in renal transplanted recipients: clinical and pharmacokinetic study. Eur J Clin Pharmacol 2005;61:567-72.
17. The Natural Standard, Berberine monograph.
18. Hou Q, Han W, Fu X. Pharmacokinetic interaction between tacrolimus and berberine in a child with idiopathic nephrotic syndrome. Eur J Clin Pharmacol 2013;69(10):1861-2.