COMT-mutaties en suppletie
09 Apr, 2025
Door Cindy de Waard
Het COMT-gen (catechol-O-methyltransferase) speelt een belangrijke rol in de verwerking van neurotransmitters in de hersenen, zoals dopamine, noradrenaline en adrenaline. Het gen codeert voor een enzym dat helpt bij het afbreken van deze stoffen, vooral in de prefrontale cortex. Het COMT-gen kent verschillende genetische variaties die in een snellere of langzamere COMT-enzymactiviteit resulteren. Dit heeft op zijn beurt weer effecten op mentale gezondheid en gedrag, maar heeft ook invloed op de effectiviteit van medicijnen, zoals pijnmedicatie, en suppletie, waaronder vitamine E en flavonoïden.
Het COMT-gen codeert voor een enzym dat catecholamines, zoals dopamine, afbreekt met behulp van methylgroepen die afkomstig zijn uit de methylatiecyclus. Polymorfismen, zoals de Val158Met-mutatie, beïnvloeden de afbraaksnelheid. Hierbij vindt op positie 158 in het COMT-eiwit een aminozuurverandering plaats en wordt valine (Val) vervangen door methionine (Met). Iedereen erft twee kopieën van het COMT-gen, één van de moeder en één van de vader. Hierdoor ontstaan drie mogelijke genetische varianten (genotypen), namelijk Val/Val (hoge enzymactiviteit), Val/Met (gemiddelde enzymactiviteit) en Met/Met (lage enzymactiviteit). De drie genotypen beschrijven dus een specifieke combinatie van allelen op deze SNP in een individu. Mensen met de Met/Met-variant hebben een langzamere afbraak, wat bijvoorbeeld resulteert in een hogere dopamineconcentratie in de hersenen. Daarentegen breekt de Val/Val-variant dopamine sneller af, wat lagere niveaus van deze neurotransmitter oplevert. De ene variant is niet beter dan de andere. Zo kan de Val/Val-variant gunstig zijn in stressvolle situaties, maar juist nadelig voor de cognitieve functie en geheugen. Mensen met de Met/Met-variant hebben daarentegen hogere dopamineconcentraties wat hen kan helpen bij cognitieve taken, maar hen tegelijkertijd ook kwetsbaarder maakt voor stress en het ontwikkelen van angst.1 De Val-variant is in verband gebracht met ADHD, angststoornis en verslaving, terwijl de Met-variant is geassocieerd met bipolaire stoornis en dwangstoornis. Ook lijkt deze variant schizofrenie op jongere leeftijd in de hand te kunnen werken.2
Lees het gehele artikel vanaf pagina 6 in OrthoFyto 2/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Role of the COMT gene Val158Met polymorphism in mental disorders: A review | European Psychiatry | Cambridge Core [Internet]. [cited 2025 Feb 11]. Available from: www.cambridge.org/core/journals/european-psychiatry/article/abs/role-of-the-comt-gene-val158met-polymorphism-in-mental-disorders-a-review
2. Taylor S. Association between COMT Val158Met and psychiatric disorders: A comprehensive meta-analysis. Am J Med Genet B Neuropsychiatr Genet. 2018;177(2):199–210.
3. Meral G, Aslan ES, Burkay N, Alper Acar EG, Karagöz MF, Özkaya M, et al. Importance of Using Epigenetic Nutrition and Supplements Based on Nutrigenetic Tests in Personalized Medicine. Cureus. 2024 Aug;16(8):e66959.
4. Sak K. The Val158Met polymorphism in COMT gene and cancer risk: role of endogenous and exogenous catechols. Drug Metab Rev. 2017 Jan 2;49(1):56–83.
5. Inhibition of human catechol-O-methyltransferase (COMT)-mediated O-methylation of catechol estrogens by major polyphenolic components present in coffee. J Steroid Biochem Mol Biol. 2009 Jan 1;113(1–2):65–74.
6. Grimes KL, Stuart CM, McCarthy JJ, Kaur B, Cantu EJ, Forester SC. Enhancing the Cancer Cell Growth Inhibitory Effects of Table Grape Anthocyanins. J Food Sci. 2018 Sep;83(9):2369–74.
7. Slade GD, Fillingim RB, Ohrbach R, Hadgraft H, Willis J, Arbes SJ, et al. COMT Genotype and Efficacy of Propranolol for TMD Pain: A Randomized Trial. J Dent Res. 2021 Feb 1;100(2):163–70.
8. Xu S, Wu N, Liu X, Zhu J, Liu Z. The Catechol-O-Methyltransferase (COMT) Val158Met Polymorphism Is Associated with Oxycodone Requirements, Adverse Effects, and Pain Sensitivity in Cancer Patients. J Clin Pharm Ther. 2024;2024(1):9990112.
9. Hall KT, Buring JE, Mukamal KJ, Vinayaga Moorthy M, Wayne PM, Kaptchuk TJ, et al. COMT and Alpha-Tocopherol Effects in Cancer Prevention: Gene-Supplement Interactions in Two Randomized Clinical Trials. JNCI J Natl Cancer Inst. 2019 Jul 1;111(7):684–94.