Doseren in de fytotherapie
07 Jun, 2022
Door Cindy de Waard
Belangrijk in de fytotherapie, en geneeskunde in het algemeen, is de juiste dosering van een medicijn. Factoren als acuut of chronisch gebruik, leeftijd, conditie en constitutie van de patiënt en ernst van de aandoening zijn medebepalend voor de dosering. Ook de wijze van plantbereiding, zoals tinctuur, capsule/tablet, thee, simplex- of complexmiddel is van invloed op de dosering. Dit kan het doseren van een fytotherapeuticum complex maken.
Het juist doseren van medicinale planten is een van de meest controversiële aspecten in de fytotherapie. Er bestaan grote verschillen in gebruikte dosering tussen (Westerse) landen. Deze verschillen komen voort uit de gevolgde filosofie en traditie met betrekking tot de therapeutische effecten van een medicinale plant. Vanuit strikt wetenschappelijk oogpunt wordt een therapeutisch effect bewerkstelligd via een specifieke dosis van een of meerdere actieve componenten van een plant. Aan de andere kant van het spectrum kennen we de traditionele benadering waarin het ‘totum’ van de plant van belang is. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat de verschillende stoffen in een plant tezamen een gezondheid bevorderend effect hebben en dat dit effect de som van de losse delen overstijgt.
Tegenwoordig zien we een stroming ontstaan waarin beide ‘extremen’ een plaats krijgen. Dit komt mede door de ontwikkeling van de systeemfarmacologie; een manier om de dynamische interacties tussen medicijnen en een biologisch systeem te kwantificeren. Daardoor wordt het systeem als geheel beter begrepen, in tegenstelling tot de effecten en eigenschappen van de individuele bestanddelen. Door middel van systeemfarmacologie kan dan ook steeds beter in kaart worden gebracht welke rol verschillende componenten van een plant spelen in de geneeskrachtige werking.1 Dit leidt steeds vaker tot bredere standaardisatie op inhoudsstoffen en gebruik van totaalextracten. Bovendien kan nieuwe technologie de kwaliteit van een plantenmiddel beter monitoren en waarborgen. Deze ontwikkelingen helpen de kwaliteit van een plant(enproduct) beter garanderen, maar maken het in de praktijk nog lastiger om goed te doseren.
Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in OrthoFyto 3/22.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Schroen Y, Wang M, van Wietmarschen HA, Witkamp RF, Hankemeier T & Fan TP. Bridging the seen and the unseen: a systems pharmacology view of herbal medicine. Science 2015:350(6262);S66-S69.
2. Ganora L. Herbal constituents. Foundations of Phytochemistry. 2009. ISBN 9781105836954
3. Mills S & Bone K. Principles and practice of phytotherapy. 2000. ISBN 9780443069925
4. Slegt JB. Werken met Fyto I. 2005.
5. Yuan H, Ma Q, Cui H, Liu G, Zhao X, Li W & Piao G. How can synergism of traditional medicines benefit from network pharmacology? Molecules 2017:22(7);1135.
6. Williamson EM. Synergy and other interactions in phytomedicines. Phytomedicine 2001:8(5);401-409.
7. Lim CL, Raju CS, Mahboob T, Kayesth S, Gupta KK, Jain GK, ... & Nissapatorn V. Precision and Advanced Nano-Phytopharmaceuticals for Therapeutic Applications. Nanomaterials 2022:12(2);238.
8. Amalraj A, Pius A, Gopi S & Gopi S. Biological activities of curcuminoids, other biomolecules from turmeric and their derivatives – A review. Journal of traditional and complementary medicine 2017:7(2);205-233.
9. Verhelst G. Groot handboek geneeskrachtige planten. 2010. ISBN 9789080778467
10. Lack JA & Stuart-Taylor ME. Calculation of drug dosage and body surface area of children. British Journal of Anaesthesia 1997:78(5);601-605.