Ketogene interventies in de psychiatrie
09 Apr, 2025
Door Louisette Blikkenhorst
Metabole psychiatrie, de wetenschap die de invloed van metabolisme op psychiatrische aandoeningen onderzoekt, wint aan populariteit. Ketogene interventies staan centraal in dit onderzoeksveld. Dr. Eline Dekeyster staat aan het hoofd van de onderzoeksgroep Lifestyle Brain Interaction (LBI) aan de Universiteit Leiden en focust op de effecten van ketogene interventies op de hersenen. 'We bestuderen onder andere hoe deze interventies kunnen helpen bij aandoeningen als ADHD, autisme en Alzheimer,' aldus Dekeyster. 'We onderzoeken de rol van ketonen als energiebron, ontstekingsremmer en signaalmolecuul dat lichaamsprocessen reguleert.' In dit interview gaat Dekeyster dieper in op de beschikbare bewijsvoering en verschillende ketogene interventies bij psychische problematiek.
Er is al veel onderbouwing voor ketogene interventies vanuit fundamenteel en dierexperimenteel onderzoek, maar klinisch onderzoek blijft nog achter. De effectiviteit van een ketogeen dieet bij de neurologische aandoening epilepsie is al wel goed bewezen.1 Klinisch onderzoek naar keto bij multiple sclerose en Parkinson is beperkt.2 Onderzoek naar Alzheimer, schizofrenie en bipolaire stoornis is pril maar veelbelovend.3,4 Recent bleek keto effectief bij patiënten met bipolaire stoornis of schizofrenie én metabool syndroom, maar de brede toepasbaarheid blijft onzeker.4 Er zijn nog veel open vragen over de effectiviteit van keto bij neurologische en psychiatrische aandoeningen.
Ketogene interventies
Dr. Eline Dekeyster: 'Een ketogene interventie verhoogt ketonen in het bloed via vasten, een ketogeen dieet of supplementen zoals exogene ketonen en MCT-olie. Naast energiebron fungeren ketonen als signaalmoleculen en beïnvloeden ze onder meer genexpressie.5 Exogene ketonen geven een snelle piek, terwijl een ketogeen dieet insuline verlaagt. Vasten bevordert autofagie en ondersteunt herstel. Het zou kunnen dat een ketogeen dieet of exogene ketonen dit ook doen, maar dat is voor zover ik weet niet specifiek onderzocht.’
www.lbiresearch.nl
ketogeeninstituut.nl
Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in OrthoFyto 2/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Federatie Medisch Specialisten. Ketogeen dieet bij epilepsie [Internet, geraadpleegd op 06-03-2025], via richtlijnendatabase.nl/richtlijn/epilepsie/ketogeen_dieet_bij_epilepsie
2. Dyńka D, Kowalcze K, Paziewska A. The Role of Ketogenic Diet in the Treatment of Neurological Diseases. Nutrients 2022;14;5003.
3. Tillery EE, Ellis KD, Threatt TB, Reyes HA, Plummer CS, et al. The use of the ketogenic diet in the treatment of psychiatric disorders. Ment Health Clin. 2021;11(3):211-219.
4. Sethi S, Wakeham D, Ketter T, Hooshmand F, Bjornstad J, et al. Ketogenic Diet Intervention on Metabolic and Psychiatric Health in Bipolar and Schizophrenia: A Pilot Trial. Psychiatry Research 2024;335:115866.
5. Newman JC, Verdin E. Ketone bodies as signaling metabolites. Trends Endocrinol Metab. 2014 Jan;25(1):42-52.
6. Schrickel A, Groeneweg J & Dekeyster E. Exploring the potential of the ketogenic diet in autism spectrum disorder: metabolic, genetic, and therapeutic insights. Metab Brain Dis 2025;40:94.
7. Longhitano C, Finlay S, Peachey I, Swift J, Fayet-Moore F, et al. The effects of ketogenic metabolic therapy on mental health and metabolic outcomes in schizophrenia and bipolar disorder: a randomized controlled clinical trial protocol. Frontiers in Nutrition 2024;11:1444483.
8. Anderson J, Ozan E, Chouinard V, et al. The Ketogenic Diet as a Transdiagnostic Treatment for Neuropsychiatric Disorders: Mechanisms and Clinical Outcomes. Curr Treat Options Psych 2025;12:1.