Ondersteuning van immuniteit bij kanker
14 Aug, 2025
Door Frauke A. Depauw
Naar schatting ontstaat 25% van alle kankers door een onopgeloste chronische ontsteking op de plaats van de tumorontwikkeling.1 Normaal gesproken zou het immuunsysteem kankercellen moeten herkennen en elimineren, maar in geval van chronische ontstekingen wordt een aantal immuunreacties onderdrukt. Men stelt dat volgende drie zaken een belangrijke rol spelen bij de immunologische respons van tumoren: de genetica van de gastheer, de genetica van de tumor en de micro-omgeving rond de tumor. Dit artikel zal ingaan op de verandering van de micro-omgeving, verschuivingen binnen de verschillende typen leukocyten, alsook enkele van de belangrijkste mechanismen waarmee kankercellen de immuunrespons onderdrukken of omzeilen.
Een verschuiving in de leukocytentypering (of differentiële telling van witte bloedcellen) in het bloedbeeld kan wijzen op chronische ontstekingen, auto-immuniteit, langdurige ziekte en de ontwikkeling van kanker. Deze verschuiving is te herkennen aan veranderingen in het aantal en de verhouding van verschillende typen lymfocyten, zoals T-cellen (CD4+, CD8+), B-cellen en natural killer (NK)-cellen. Een afwijkende lymfocytentypering wordt vastgesteld met flowcytometrie.
Bij patiënten met kanker kunnen typische verschuivingen voorkomen. Allereerst in de ratio neutrofielen/lympfocyten (N/L). Een verhoogde ratio wordt in relatie gebracht met meer risico op kanker en cardiovasculaire aandoeningen. Bij bestaande kanker zal een verhoogde N/L ratio een indicator zijn voor een minder gunstige prognose en herstel.1 Daarnaast zijn in en rond tumoren meer regulatoire T-cellen (Tregs) aanwezig. Tregs zijn een subset van CD4+ T-cellen die het immuunsysteem onderdrukken om zelftolerantie te behouden en auto-immuniteit te voorkomen. Deze accumulatie is vaak geassocieerd met een slechtere prognose bij patiënten met diverse kankersoorten.2 Bovendien kan er sprake zijn van een disbalans van cytotoxische T-cellen (CD4/CD8+), wat duidt op verminderd vermogen om de tumorcellen te elimineren. Tot slot kan bij kanker een verlaagd aantal NK-cellen spelen, terwijl dit de eerstelijnsverdedigers bij kanker zijn. Bij een laag aantal NK-cellen kunnen kankercellen dan ook ineffectief bestreden worden en hierdoor prolifereren.3
Lees het gehele artikel vanaf pagina 32 in OrthoFyto 4/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Li GP, Zhang D, Li MH. et al. Association between the neutrophil-to-lymphocyte ratio and cancer in adults from NHANES 2005–2018: a cross-sectional study. Sci Rep 2024;14:23678.
2. Togashi Y, Shitara K & Nishikawa H. Regulatory T cells in cancer immunosuppression — implications for anticancer therapy. Nat Rev Clin Oncol 2019;16:356–371.
3. Zhu Z, He L, Bai Y, Xia L, Sun X, et al. Yeast β-glucan modulates macrophages and improves antitumor NK-cell responses in cancer. Clin Exp Immunol. 2023 Dec 11;214(1):50-60.
4. Emens LA, Ascierto PA, Darcy PK, Demaria S, Eggermont AMM, et al. Cancer immunotherapy: opportunities and challenges in the rapidly evolving clinical landscape. Eur J Cancer. 2017;81:116–29.
5. Mocellin S, Marincola FM, Young HA. Interleukin-10 and the immune response against cancer: a counterpoint. J Leukoc Biol. 2005 Nov;78(5):1043-51.
6. Hwang JH, McGovern J, Minett GM, Della Gatta PA, Roberts L, et al. Mobilizing serum factors and immune cells through exercise to counteract age-related changes in cancer risk. Exerc Immunol Rev. 2020;26:80-99.
7. Kim JS, Galvão DA, Newton RU, Gray E, Taaffe DR. Exercise-induced myokines and their effect on prostate cancer. Nat Rev Urol. 2021 Sep;18(9):519-542. Erratum in: Nat Rev Urol. 2022 Jan;19(1):64.
8. Malik R, Sadewa A & Sunarti S. High Fiber Diets Enhance Gene Expression and Il-10 Level on Hyperlipidemic Rats Model. Current Research in Nutrition and Food Science Journal 2020;8:471-478.
9. Soldati L, Di Renzo L, Jirillo E, Ascierto PA, Marincola FM, et al. The influence of diet on anti-cancer immune responsiveness. J Transl Med. 2018 Mar 20;16(1):75.
10. Ballal SA, Veiga P, Fenn K, Michaud M, Kim JH, et al. Host lysozyme mediated lysis of Lactococcus lactis facilitates delivery of colitis-attenuating superoxide dismutase to infamed colons. Proc Natl Acad Sci USA. 2015;112:7803–8.
11. Tsilingiri K, Rescigno M. Postbiotics: what else? Benef Microbes. 2013;4:101–7.
12. Kudra A, Kaźmierczak-Siedlecka K, Sobocki BK, Muszyński D, Połom J, et al. Postbiotics in oncology: science or science fiction? Front Microbiol. 2023 Aug 7;14:1182547.
13. Wang M, Pan J, Xiang W, You Z, Zhang Y, et al. β-glucan: a potent adjuvant in immunotherapy for digestive tract tumors. Front Immunol. 2024 Jul 19;15:1424261.
14. Noorbakhsh Varnosfaderani SM, Ebrahimzadeh F, Akbari Oryani M, Khalili S, Almasi F, et al. Potential promising anticancer applications of β-glucans: a review. Biosci Rep. 2024 Jan 31;44(1):BSR20231686.