Het darmmicrobioom voert de lever alcohol
07 Feb, 2023
Door Vera van Randwijck
Alcohol kan leververvetting veroorzaken. Steeds meer mensen in Westerse landen ontwikkelen echter een vervette lever terwijl ze daar niet voldoende alcohol voor drinken. Darmbacteriën blijken veel meer alcohol te kunnen produceren dan tot nu toe werd gedacht, wat kan leiden tot niet-alcoholische leververvetting (NAFLD). Bij 40% van de NAFLD-patiënten lijkt alcohol, geproduceerd door de eigen darmbacteriën, waarschijnlijk een rol te spelen.
Een lever die overgaat tot vervetting wordt vrijwel altijd gezien bij mensen die elke dag veel alcohol drinken. Het gaat dan om meer dan veertig gram per dag. Dat komt overeen met zo’n 375 ml wijn of meer dan een liter bier, hoewel deze waarden ter discussie staan omdat ook bij lagere inname al vervetting op kan treden.2 We zien tegenwoordig echter steeds meer mensen die, hoewel ze geen alcohol drinken, toch een vervette lever ontwikkelen. In recente onderzoeken komt een complex beeld naar voren. Er is een relatie met het Westerse dieet, obesitas, insulineresistentie, genetische predispositie van een verstoorde vetstofwisseling en een verandering van het darmmicrobioom.3 Een van de oorzaken wordt gezocht in een darmmicrobioom dat alcohol kan produceren. Dit zou de oorzaak en aanjager kunnen zijn van NAFLD, Non-Alcoholic Fatty Liver Disease.
Stijn Meijnikman en collega’s van het Amsterdam UMC publiceerden dergelijke bevindingen oktober 2022 in Nature Medicine.1 In dit Nederlandse onderzoek is gekeken of er alcohol in het bloed zit van personen die geen alcohol drinken en of die alcohol geproduceerd werd door het darmmicrobioom. Bij 40% van de NAFLD-patiënten blijkt inderdaad alcohol te zijn geproduceerd door de eigen darmbacteriën. De prospectieve studie is uitgevoerd bij 146 personen met of zonder leververvetting. Deze mensen ondergingen een bariatrische chirurgische ingreep in het UMC. Ze hadden allemaal obesitas; gemiddelde BMI 39. Er waren 58 mensen zonder leververvetting, 73 mensen hadden leververvetting (NAFLD) en 15 hadden er NASH, de ernstige vorm van leververvetting.
Lees het gehele artikel vanaf pagina 38 in OrthoFyto 1/23.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Meijnikman, A. S., Davids, M., Herrema, H., Aydin, O., Tremaroli, V., Rios-Morales, M., Levels, H., Bruin, S., de Brauw, M., Verheij, J., Kemper, M., Holleboom, A. G., Tushuizen, M. E., Schwartz, T. W., Nielsen, J., Brandjes, D., Dirinck, E., Weyler, J., Verrijken, A., … Nieuwdorp, M. (2022). Microbiome-derived ethanol in nonalcoholic fatty liver disease. Nature Medicine, 28(10), 2100–2106.
2. Seitz, H. K., Bataller, R., Cortez-Pinto, H., Gao, B., Gual, A., Lackner, C., Mathurin, P., Mueller, S., Szabo, G., & Tsukamoto, H. (2018). Alcoholic liver disease. In Nature Reviews Disease Primers (Vol. 4, Issue 1). Nature Publishing Group.
3. Arab, J. P., Arrese, M., & Trauner, M. (2018). Recent Insights into the Pathogenesis of Nonalcoholic Fatty Liver Disease. Annu. Rev. Pathol. Mech. Dis, 13, 321–350.
4. Toshikuni, N., Tsutsumi, M., & Arisawa, T. (2014). Clinical differences between alcoholic liver disease and nonalcoholic fatty liver disease. In World Journal of Gastroenterology (Issue 26, pp. 8393–8406). WJG Press.
5. Maag Lever Darmstichting (2017). Niet-alcoholische leververvetting (NAFLD NASH). Geraadpleegd op 3 december 2022 via https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/niet-alcoholische-leververvetting-nafld-nash/
6. KennisInstituut bier (geen datum). Metabolisme. Geraadpleegd op 3 december 2023 via https://www.kennisinstituutbier.nl/gezondheid/gezondheid/metabolisme