Systeemdenken om landbouw en voedingsbeleid te integreren

17 Dec, 2018

Onlangs hield de Wetenschappelijke Raad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding (RIDLV) het symposium ‘Integrale veerkracht: van bodemgezondheid naar gezondheid van plant, dier en mens’. De Raad stelt zich als hoofddoel om vanuit wetenschap en maatschappij oplossingsrichtingen aan te dragen die de ontwikkeling naar een integrale aanpak voor een duurzame landbouw en voeding leiden.

Volgens de RIDLV hebben de huidige problemen met landbouw en voeding diverse oorzaken. Een daarvan, een zeer belangrijke, is onderbelicht: Voedselproductie is goeddeels losgemaakt uit zijn ecologische en sociale context. Daardoor zijn vitale relaties en interacties verloren gegaan.

Verschillende wetenschappers spraken 8 december op uitnodiging van de Raad. Fleur Marchand, wetenschappelijk coördinator duurzame landbouw van het Belgische Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) en docente aan de Universiteit van Antwerpen hield een opvallende lezing. Zij bepleitte het sociaaleconomisch complexe probleem (van bodem tot bord) vanuit een systeembenadering te beschouwen.

Om daadwerkelijk integraal te werken, is het noodzakelijk om vanuit de systeembenadering te denken. Zo kan Nederland koploper worden in de kringlooplandbouw. ‘Momenteel worden we getraind om lineair te denken, dat is vrij eenvoudig. Het is een grotere uitdaging om een probleem, zoals het verduurzamen van landbouw en gezonde voeding, vanuit een systeemperspectief te benaderen’, zo sprak zij. In haar werk geeft ze bruikbare tools om cyclisch te leren denken en te beseffen dat alles aan elkaar gelinkt is. Een van de voorbeelden van haar werk is de milieuverkenning van het Belgische ILVO, waarin oplossingsrichtlijnen voor het voedselsysteem volgens systeemdenken benaderd worden.

Meer over haar werk ‘Transitie naar een duurzaam voedingssysteem: verkennende studie via transdisciplinaire systeemaanpak’ kunt u hier vinden.