Secundaire osteoporose als gevolg van ziekte of leefstijl
04 Jun, 2025
Door: Sarah Roozendaal
De ontwikkeling en vernieuwing van botmassa neemt toe tot en piekt rond het dertigste levensjaar. Vanaf 35 jaar verliest het botweefsel sneller calcium dan dat het wordt aangevuld, waardoor de botmassa langzaam afneemt. Osteoporose kenmerkt zich door kwetsbare botten en verhoogd risico op botbreuken, veroorzaakt door de afgenomen botdichtheid. Het kan de kwaliteit van leven ernstig verminderen en bij meerdere fracturen zelfs een verhoogd risico op overlijden geven. Postmenopauzaal oestrogeentekort is de voornaamste oorzaak van osteoporose en wordt daarom primaire osteoporose genoemd. Secundaire osteoporose wordt gediagnosticeerd wanneer de botgezondheid wordt aangetast door een ziekte, medicatiegebruik of voedingstekorten.1
Osteoporose kan worden gediagnosticeerd met een DXA-scan. Patiënten met een botfractuur komen in aanmerking voor deze scan als zij ouder zijn dan 50 jaar of medicatie gebruiken die botverlies kan veroorzaken, denk aan antihormonale therapie bij borst- en prostaatcarcinoom, corticosteroïden, thiazolidinedionen, protonpompremmers, antidepressiva, antipsychotica, anti-epileptica en benzodiazepinen. Met een DXA-scan wordt de botmineraaldichtheid (BMD) van de wervelkolom en heup gemeten. Het resultaat is een T-score. Bij een T-score ≤-2.5 wordt gesproken van osteoporose, een T score tussen -1 en -2.5 wordt osteopenie genoemd en een T-score ≥-1 wordt als normaal beschouwd. Aanvullend kan het FRAX-algoritme (Fracture Risk Assessment) worden toegepast bij hoogrisicopatiënten, waarin een aantal secundaire risicofactoren worden meegenomen, om een tienjaarskans op een osteoporotische fractuur te bepalen. Deze diagnostiek is echter niet ingericht op personen jonger dan 50 jaar zonder recente fractuur, die wel risico lopen op secundaire osteoporose. Zij of hun behandelend arts dienen dus zelf het initiatief te nemen voor vroegtijdig onderzoek. Dit pleit voor meer bekendheid rondom de risicofactoren voor het ontwikkelen van secundaire osteoporose.2
Lees het gehele artikel vanaf pagina 36 in OrthoFyto 3/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. NHG Richtlijnen. Fractuurpreventie. Geraadpleegd op 18 november 2024, van richtlijnen.nhg.org
2. Nederlandse Vereniging voor Reumatologie. Richtlijn osteoporose en fractuurpreventie, derde herziening (2011): p.46. Geraadpleegd op 18 november 2024, van richtlijnen.nhg.org/files/2020-05/osteoporose-en-fractuurpreventie
3. Sobh M, Abdalbary M, Elnagar S, Nagy E, Elshabrawy N, et al. Secondary osteoporosis and metabolic bone disease. J Clin. Med. 2022; vol 11, 2382.
4. Cai L, Lv Y, Yan Q, Guo W. Cytokines: the links between bone and the immune system. Injury, 2024 Feb;vol 55 (2).
5. Nederlandse Vereniging voor Reumatologie. Richtlijn osteoporose en fractuurpreventie, derde herziening (2011): p.141 Geraadpleegd op 18 november 2024, van richtlijnen.nhg.org/files/2020-05/osteoporose-en-fractuurpreventie
6. Stichting Orthokennis. 'Vitamine D'. 'Calcium'. 'Magnesium'. 'Silicium'. 'Borium'. Geraadpleegd op 22 november 2024, van www.orthokennis.nl/artikelen
7. Hoffmann, D. Medical herbalism. The science and practice of herbal medicine. Healing Arts Press; 2003:p392, 424-425.
8. Bone, K. Functional herbal therapy. A modern paradigm for clinicians. Aeon Books; 2021:p99.
9. Siddiqui, M. Boswellia Serrata. A Potential Antiinflammatory Agent: An Overview. Indian J Pharm Sci 2011 May-Jun;73(3): 255-261.
10. Aggarwal B, Harikumar K. Potential Therapeutic Effects of Curcumin, the Anti-inflammatory Agent, Against Neurodegenerative, Cardiovascular, Pulmonary, Metabolic, Autoimmune and Neoplastic Diseases. Int J Biochem Cell Biol. 2008 Jul 9;41(1):40-59.
11. Rowaiye A, Wilfred O, Onuh O, Bur D, Oni S, et al. Modulatory Effects of Mushrooms on the Inflammatory Signaling Pathways and Pro-inflammatory Mediators. Clinical Complementary Medicine and Pharmacology. 2022 Dec;vol 2 (4).